Zapalenia spojówek to bardzo ważny temat dotyczący zdrowia oczu naszych dzieci. Jest to powszechne schorzenie oczu, które bez wątpienia wpływa na komfort widzenia i ogólne samopoczucie dziecka oraz wymaga odpowiedniej diagnostyki i leczenia. Wedle ostatnich badań przeprowadzonych w 9 krajach Europy Środkowej i Wschodniej jest to jedna z najczęstszych zmian chorobowych narządu wzroku u dzieci. Stanowi 14.7% chorych zgłaszających się do lekarza okulisty i 5.7% przyjmowanych przez pediatrów lub lekarzy rodzinnych.
W owym artykule skupimy się na najczęstszych przyczynach, objawach, diagnostyce oraz metodach leczenia zapalenia spojówek u dzieci.
Czym jest zapalenie spojówek?
Słowem wstępu, spojówka to bardzo delikatna błona śluzowa, otaczająca gałkę oczną i powieki, której wyjątkowa wrażliwość na intensywne światło oraz zanieczyszczenia wynika z jej roli jako naturalnej bariery ochronnej dla oczu. Jedną z kluczowych funkcji spojówek jest zapewnienie ochrony przed ewentualnymi uszkodzeniami mechanicznymi oraz różnorodnymi infekcjami. Ponadto, pełnią istotną rolę w równomiernym rozprowadzaniu łez po powierzchni oczu. Z uwagi na bezpośredni kontakt spojówki z otoczeniem zewnętrznym, łatwo ulega ona podrażnieniom, przez co bardzo często dochodzi do rozwoju stanu zapalnego określanego jako zapalenie spojówek.
Zapalenia spojówek, czyli conjunctivitis, stanowią częsty problem zdrowia oczu u dzieci. Ta jednostka chorobowa może mieć różne przyczyny, a właściwe zrozumienie objawów i skuteczne postępowanie są kluczowe dla szybkiego powrotu do zdrowia.
Najczęstsze rodzaje zapaleń spojówek u dzieci i objawy zależnie od etiologii
Zapalenie spojówek u dzieci manifestuje się w dwóch głównych formach: infekcyjnej oraz nieinfekcyjnej. Często u najmłodszych pacjentów staje się jednym z symptomów schorzeń górnych dróg oddechowych, nierzadko towarzyszy też innym chorobom, takim jak różyczka, grypa, świnka czy odra.
Najczęstsze rodzaje zapaleń spojówek u dzieci to:
- Bakteryjne zapalenie spojówek u dziecka: najczęściej spowodowane przez paciorkowce lub gronkowce. Charakteryzuje się ropną wydzieliną, zaczerwienieniem, obrzękiem spojówek i świądem. Stan zapalny trwa zazwyczaj 5-7 dni.
- Wirusowe zapalenie spojówek u dziecka: często wywoływane przez adenowirusy i wirusa opryszczki HPV. Charakteryzuje się zaczerwienieniem oczu, nadmiernym łzawieniem i lekkim obrzękiem spojówek. Większość małych pacjentów skarży się na światłowstręt. W tym przypadku często pojawia się powiększenie węzłów chłonnych podżuchwowych i przyusznych. Objawy manifestują się w sposób niesymetryczny, gdzie początkowo stan zapalny obejmuje jedno oko, a po kilku dniach rozwija się także w drugim. Wirusowe zapalenie spojówek trwa dłużej niż bakteryjne, może utrzymywać się nawet do 3 tygodni.
- Alergiczne zapalenie spojówek u dziecka: wywołane reakcją alergiczną na pyłki, kurz, sierść zwierząt lub inne alergeny. Objawy obejmują świąd, zaczerwienienie, często podrażnienie.
U dzieci rzadko dochodzi do zakażenia bakterią Neisseria gonorrhoeae lub Chlamydia trachomatis, które są zazwyczaj przenoszone drogą płciową. Jednakże, zakażenie takie może wystąpić u noworodków w wyniku ekspozycji podczas porodu, szczególnie w przypadku porodu naturalnego. Objawy zapalenia spojówek pojawiają się u niemowląt zazwyczaj około 2-4 dni po narodzinach. Charakteryzują się obfitą wydzieliną, która może przedostać się do wnętrza gałki ocznej. W celu profilaktyki stosuje się procedurę Credego, polegającą na zakraplaniu oczu roztworem azotanu srebra.
Jakie objawy oczne powinny skłonić rodziców do wizyty z dzieckiem u okulisty?
Zapalenie spojówek u dzieci może wywołać różnorodne objawy. Rodzice powinni zwracać uwagę na:
- kurcz powiek
- łzawienie
- światłowstręt
- „czerwone oko’” – zaczerwienie oczu dziecka
- ropna, śluzowo-ropna wydzielina lub wodnista wydzielina
- lepka, biała, pienista wydzielina
- obrzęk
Jeśli zauważycie Państwo u swojego dziecka którykolwiek z tych symptomów, warto skonsultować się z naszym zespołem okulistycznym w Gen-optic w Warszawie.
Jak diagnozować zapalenie spojówek u dzieci?
Różne rodzaje zapalenia spojówek wymagają innych podejść diagnostycznych. Nasz zespół lekarzy doskonale rozumie tę złożoność i podejmuje indywidualne podejścia do diagnozy w zależności od potrzeb każdego dziecka. Zapalenie spojówek u dzieci może być także objawem innych schorzeń, takich jak infekcje układu oddechowego czy alergie. Dlatego ważne jest badanie całościowe dziecka, aby wykluczyć ewentualne współistniejące problemy zdrowotne.
Wstępne badanie okulistyczne pozwala okuliście zidentyfikować podejrzenie zapalenia spojówek. W zależności od potrzeb, okulista może zlecić dodatkowe testy diagnostyczne, aby potwierdzić przyczynę zapalenia.
Jak leczyć zapalenie spojówek u dzieci?
Pierwszym krokiem do skutecznego leczenia zapaleń spojówek u dzieci jest dokładna diagnoza przyczyn, którą najlepiej przeprowadzić pod okiem doświadczonych specjalistów z Gen-Optic w Warszawie.
Najczęściej stosuje się terapię miejscową, czasem również doustną. Popularne są krople i leki o właściwościach przeciwwirusowych, przeciwhistaminowych, przeciwgrzybiczych, przeciwzapalnych, a także antybiotyki, stosowane zależnie od etiologii zapalenia spojówek. W przypadku bakteryjnego zapalenia spojówek u dzieci, jako dodatkowe wsparcie leczenia można zastosować krople nawilżające.
Jak zapobiegać zapaleniu spojówek u dzieci?
Zapalenia spojówek u dzieci często mają charakter nawracający, dlatego istotne jest posiadanie wiedzy na temat zapobiegania i ochrony narządu wzroku u najmłodszych.
W przypadku alergicznego zapalenia spojówek, zaleca się ograniczenie kontaktu z potencjalnymi alergenami, częstsze mycie włosów i całego ciała u dzieci uczulonych na pyłki traw.
W przypadku bakteryjnego zapalenia, dziecko powinno unikać kontaktu z innymi dziećmi, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji.
Warto już od wczesnych lat wpajać dzieciom nawyki właściwej higieny, zwłaszcza unikanie pocierania oczu brudnymi rękami. Taka praktyka może prowadzić nie tylko do zanieczyszczeń, lecz także do mikrourazów.
W przypadku podejrzenia zapalenia spojówek u swojego dziecka, skonsultuj się z nami i umów wizytę w naszym dziecięcym gabinecie okulistycznym w Warszawie. Nasz doświadczony zespół okulistyczny zatroszczy się o zdrowie wzroku waszych najmłodszych, Zawsze dbamy o precyzyjną diagnozę i indywidualne podejście do leczenia. Skontaktuj się z nami, jeśli masz jakiekolwiek pytania lub obawy dotyczące wzroku Twojego dziecka. Zawsze jesteśmy tu, aby pomóc!
