Wzrok jest jednym z kluczowych zmysłów, umożliwiającym nam pełne doświadczanie świata. Niestety, wraz z upływem lat, pojawiają się różne schorzenia oczu, które mogą znacznie obniżyć jakość życia. We wczesnych stadiach ich objawy są często bagatelizowane lub niezauważalne. Mogą one obejmować ból, zamglone widzenie, zaburzenia wzroku czy ograniczenie pola widzenia. Bez odpowiedniego leczenia, te dolegliwości mogą się nasilać, prowadząc nawet do całkowitej utraty wzroku. W niniejszym artykule przedstawimy najczęstsze choroby oczu u dorosłych, ich symptomy oraz dostępne metody leczenia.
ZAĆMA
Zaćma to schorzenie polegające na zmętnieniu soczewki oka, które prowadzi do stopniowego pogorszenia widzenia. Jest to jedno z najczęstszych schorzeń oczu u osób starszych, ale może być również wynikiem urazów, chorób metabolicznych np. cukrzycy lub długotrwałego stosowania niektórych leków np. glikokortykosteroidów.
Zaćma rozwija się stopniowo, a jej objawy mogą obejmować zamglone lub niewyraźne widzenie, problemy z widzeniem w nocy, nadwrażliwość na światło, podwójne widzenie i blaknięcie kolorów.
Jedynym skutecznym leczeniem zaćmy jest operacja, podczas której usuwana jest zmętniała soczewka i zastępowana sztuczną soczewką. Operacja zaćmy jest wskazana, gdy powoduje istotne pogorszenie ostrości wzroku, wpływając na możliwość wykonywania podstawowych czynności życiowych lub zawodowych. Zaćmę należy także operować, gdy stanowi przeszkodę w diagnostyce i leczeniu innych chorób, np. retinopatii cukrzycowej lub powoduje powikłania okulistyczne, np. jaskrę wtórną.
JASKRA
Jaskra to grupa chorób oczu, które prowadzą do uszkodzenia nerwu wzrokowego, często w wyniku zbyt wysokiego ciśnienia wewnątrzgałkowego. Choroba rozwija się powoli i początkowo może nie dawać żadnych objawów, co sprawia, że jest szczególnie niebezpieczna. Ponad połowa pacjentów nie zdaje sobie sprawy ze swojej choroby. Nieleczona jaskra może prowadzić do trwałej utraty wzroku.
Objawy jaskry mogą różnić się w zależności od rodzaju choroby. Najczęstsze obejmują stopniową utratę obwodowego widzenia. W przypadku jaskry zamkniętego kąta występują: nagły ból oka, zaczerwienienie, zamglone widzenia, nudności i wymioty.
Wczesne wykrycie i leczenie, najczęściej za pomocą kropli do oczu, leków doustnych lub zabiegów laserowych, mogą pomóc kontrolować ciśnienie w oku i zapobiegać dalszemu uszkodzeniu nerwu wzrokowego.
ZWYRODNIENIE PLAMKI ŻÓŁTEJ (AMD)
Zwyrodnienie plamki żółtej, znane również jako AMD, to choroba, która dotyka centralnej części siatkówki, odpowiedzialnej za ostre widzenie. AMD jest główną przyczyną utraty wzroku u osób powyżej 50. roku życia.
Objawy AMD mogą obejmować zniekształcenie linii prostych, trudności z czytaniem lub rozpoznawaniem twarzy oraz zmniejszoną ostrość widzenia centralnego.
Leczenie może obejmować terapię laserową, iniekcje doszklistkowe do wnętrza gałki ocznej oraz suplementację witaminami ( A, D, kompleks witamin B oraz kwasy omega 3).
RETINOPATIA CUKRZYCOWA
Retinopatia cukrzycowa jest częstym przewlekłym powikłaniem cukrzycy, które może prowadzić do głębokiego upośledzenia widzenia i utraty wzroku. Szacuje się, że retinopatia cukrzycowa dotyczy około 40% chorych na cukrzycę. Częściej występuje u chorych na cukrzycę typu 1. Głównym czynnikiem ryzyka jest czas trwania choroby.
Objawy retinopatii to zamglone lub niewyraźne widzenie, plamy lub ciemne obszary w polu widzenia oraz trudności z widzeniem w nocy.
Zasadnicze znaczenie ma leczenie choroby podstawowej, a więc właściwa kontrola cukrzycy
i eliminacja modyfikowalnych czynników ryzyka. Leczenie obejmuje również laseroterapię oraz iniekcje różnych preparatów do komory ciała szklistego oka. W przypadku krwotoku w ciele szklistym lub proliferacji włóknisto-naczyniowych konieczna może być operacja witrektomii.
ZESPÓŁ SUCHEGO OKA
Zespół suchego oka (suche zapalenie spojówki i rogówki) to grupa chorób, w przebiegu których dochodzi do nieprawidłowego nawilżania powierzchni oka. Może wynikać z niedostatecznej produkcji łez lub ich złej jakości.
Jest to bardzo częsta dolegliwość, zwłaszcza u kobiet po menopauzie i osób starszych, a także w przebiegu niektórych chorób, np. autoimmunologicznych, dermatologicznych, w wyniku stosowania określonych grup leków lub jako powikłanie po zabiegach okulistycznych.
Objawy zespołu suchego oka mogą obejmować piekące lub swędzące oczy, uczucie piasku pod powiekami, światłowstręt, zaczerwienienie oczu lub okresowo zamazane widzenie.
W leczeniu zespołu suchego oka stosuje się krople nawilżające bez konserwantów. Ważna jest również modyfikacja warunków środowiska, nawyków i diety np. unikanie suchego, gorącego powietrza, stosowanie nawilżaczy powietrza. W zaawansowanych stadiach choroby główną rolę w leczeniu odgrywają leki przeciwzapalne w postaci kropli steroidowych.
Regularne badania okulistyczne są kluczowe dla wczesnego wykrywania i leczenia chorób oczu. W przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów, takich jak zamglone widzenie, ból oka czy zmiany w polu widzenia, należy natychmiast skontaktować się z okulistą. Dbajmy o nasz wzrok, aby cieszyć się pełnią życia przez wiele lat!